Γερίλα μάρκετινγκ.



Δεν είναι τίποτα μαλάκες οι διαφημιστές. Σύμφωνοι, είναι πουτανάκια του καταναλωτικού Θηρίου και δικαιώς οι περισσότερες πολυκατοικίες τούς απαγορεύουν την είσοδο – μα πράγματι οι καλοί εξ αυτών ξέρουν Τι Θέλει Ο Κόσμος. Άρα, κάθε που μια τηλεοπτική διαφήμιση ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες και γίνεται ΤΕΡΑΣΤΙΑ επιτυχία, κάτι συμβαίνει. 

Και αυτό που συμβαίνει με την τελευταία διαφήμιση της Vodafone, αυτή με τους βλάχους και τις μπάρες, φωτίζει την τωρινή εθνική μας φάση καλύτερα κι από πενήντα κοινωνιολογικές ημερίδες στο Πάντειο. Δεν είναι η συνεχής επανάληψη που δίνει στη διαφήμιση τέτοια δυναμική: σε εξίσου heavy rotation παίζουν δεκάδες άλλα σποτ και έχουν παίξει χιλιάδες στο παρελθόν. Ούτε η δύναμη του σλόγκαν είναι: κάθε βλαμμένη γκομενίτσα ελλεεινίδα (το είδος που τρεκλίζει στα mall με τις τσάντες στο εσωτερικό του αγκώνα και το κινητό στην παλάμη) επαναλαμβάνει αυτιστικά «τράτζικ», μα αυτό ήρθε αφού η διαφήμιση είχε ήδη γίνει χιτ. Όχι. Ο λόγος της επιτυχίας -και εδώ θέλω να με προσέξεις αναγνωσταρά μου- είναι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Μπράβο, ο Εθνάρχης. 

   
"... π-π-πάλι εγώ ρε ΣΤΡΟΥΓΚ;"


Ως ορίτζιναλ επαρχιώτης, σου λέω στάνταρ και χωρίς δεύτερη κουβέντα πως το χωριό που βλέπεις στη διαφήμιση της Vodafone δεν υπάρχει πουθενά αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν γαϊδούρια, δεν υπάρχουν κάρα και σίγουρα δεν υπάρχει επαρχιώτισσα τριαντάρα που να αυτοαποκαλείται Τασούλα – εκτός αν είναι από αυτές που τις έχει ο πατέρας τους κλειδωμένες στο υπόγειο και τους κάνει παιδιά/αδέρφια, αλλιώς χρόνια τώρα Ναστάζια. 

Καρικατούρα λοιπόν το σποτ. Μια ντίσνεϊλαντ παλιοκαιρισμού. Ένας τόπος μαγικός όπου ζώντα στερεότυπα του παρελθόντος βαστάνε i-pad. Δηλαδή, ανακεφαλαίωση. Για να κάνεις σουξέ ένα νεανικό προϊόν, αγνόησε όσο μπορείς κάθε τι νεανικό: θα το λατρέψουν οι νέοι! Το επιτυχημένο μάρκετινγκ, εδώ και καιρό, καλοπιάνει τις αξίες των γέρων, τους δικαιώνει που επέμεναν πως παλιά, στο χωριό τους, όλα ήταν καλύτερα. Το επιτυχημένο μάρκετινγκ, εδώ και καιρό, αναδύει μια έντονη γερίλα. Η γερίλα δεν έχει καμία σχέση με τη νοσταλγία. Συγκινεί θεατή ο οποίος δεν έχει ζήσει αυτά που βλέπει. Δεν πουλάει είδη γέρου. Πουλάει πακέτα ομιλίας, με γριές που μιλάνε αγγλικά για τις αγελάδες τους. Βιομηχανοποιημένες μελιτζανοσαλάτες ίδιες φλόκια οροθετικής φάλαινας, με σούπερ-γριές μύστες αρχαίων συνταγών. Πληροφορίες καταλόγου με δήμαρχους με μουστάκια και προφορά. Καφέ φίλτρου «φουντούκι έχουμε ή μας τελείωσε;». Βούτυρο Χωριό, φέτα Χωριό έτσι είναι η φέτα, Χωριό και ταυτόχρονα franchise φούρνων, Χωριάτικο.

Είναι επαναλαμβανόμενο και άμεσο και διασκεδαστικό και αποτελεσματικό. Σε σημειολογικό επίπεδο, η ερμηνεία είναι μάλλον απλή. Το να ρωτάς μαγκωμένος μια μπάμπω αν έχει γαλλικό καφέ βανίλια και αυτή να σου απαντάει πως έχει όλες τις γεύσεις, απο-φλωρεύει τον γαλλικό καφέ βανίλια εφόσον αυτός παίρνει την έγκριση μιας άλλης εποχής πιο αγνής και πιο στρέιτ. Μα από κοινωνικής άποψης, είναι φοβερά διαφωτιστικό. Το γερίλα μάρκετινγκ τραβάει την κουβέρτα και αποκαλύπτει την ιδέα με την οποία τον παίζει αυτή τη στιγμή ο Έλληνας: δηλαδή, τι γαμώ που θα ήταν να γύρναγε στο χωριό του.

Το Χωριό σε αυτή τη φαντασίωση είναι ένα μέρος στο οποίο ζεις καλλιεργώντας ντοματούλες που είναι κόκκινες-κόκκινες και μυρίζουν περίπου σαν το μουνί του Θεού, το νήμα ξαναπιάνεται από εκεί που το αφήσαμε όταν ήρθαν τα τουίστ και οι ξεβράκωτες με τα μίνι και το βράδυ κοιμόμαστε με ξεκλείδωτα παράθυρα. Κάμερα σε ‘μένα.

Ρε ντοματούλη, αν το χωριό σου σπέρνει τόσο πολύ, δεν θα έρθουμε όλοι να ζήσουμε εκεί άρα σε ένα μήνα δεν θα έχει γίνει σαν την Αθήνα; 




Μα θέλω να επιμείνω. Και να προσεγγίσω με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια τα χαρακτηριστικά αυτού το φαντασιακού απάγκιου βάσει του οποίου λειτουργεί το γερίλα μάρκετινγκ. Κάποτε, οι διαφημίσεις για νεανικά προϊόντα ήταν έτσι:


 


Ζούσα πράγματι σε χωριό εκείνη την εποχή και εννοείται οτι ψόφαγα να βρεθώ σε ένα μέρος με φαστφουντάδικα και άριους με σνίκερς. Σε λίγα χρόνια, το χωριό μου έκανε τίμια προσπάθεια να με ικανοποιήσει. Το πρώτο φαστφουντάδικο άνοιξε και ήταν τόσο βρωμερή ναϊντίλα που παράγγελνες με αριθμό – τύπου τα μπέργκερ σε φωτογραφίες γύρω στον τοίχο και ζήταγες «ένα 8 κι ένα 12». Με άλλα λόγια είχαμε κάπου 1993 και η έννοια Χωριό είχε ήδη χάσει κάθε επαφή με αυτό το οποίο ξαφνικά σημαίνει τώρα, είκοσι χρόνια μετά.

Επομένως, το Χωριό στο οποίο θέλουμε να γυρίσουμε δεν είναι ένα σύνολο σπιτιών χωρίς ασανσέρ κάπου την επαρχία. Είναι ένα μακρινό υποθετικό σύνολο αξιών που χάθηκαν κάπου στην πορεία. Δες τις ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες του ’60 και θα βγάλει περισσότερο νόημα αυτό. Δεν θα βρεις πουθενά την εικόνα μιας ελληνικής κοινωνίας η οποία δημιουργεί συνειδητά νέους όρους και δεδομένα. Αντίθετα, θα δεις παντού την εικόνα μιας κοινωνίας στην οποία ανακοινώνονται νέα δεδομένα: «τι τα θες κυρ-Γιώργη... έτσι είναι οι νέοι σήμερα».

Ε, οι κυρ-Γιώργηδες ψάρωσαν και το βούλωσαν, κρατώντας μέσα τους μια ολοένα και πιο θολή μυθική εικόνα της ωραίας εποχής, όταν ήμασταν φρέσκοι από στρατιωτικό θρίαμβο επί των κόκκινων, ζούσαμε στα χωριά μας, ο άντρας είχε μουστάκι, η γυναίκα είχε μουστάκι και χεζανε και οι δυο σε τρύπες στο χώμα. Οι κυρ-Γιώργηδες πέθαναν, μα τα παιδιά τους είναι εδώ και τους είχαν ακούσει να το νοσταλγούν - και τώρα το νοσταλγούν και αυτά, χωρίς να το 'χουν ζήσει και ενώ δεν θα επιβίωναν ούτε δέκα λεπτά σε συνθήκες Ελληνικού χωριού του '50. Το έλεγε ο Ραφαηλίδης: ο ελληνικός λαός δεν έχει μνήμη, έχει μόνο φαντασία. Κι όταν δεν έχει φαντασία, έχει τηλεόραση προσθέτω εγώ.


10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Umm.. Οriginal επαρχιώτης και δεν ξέρεις πως υπάρχουν τέτοια ακριβώς χωριά; Από ποιά επαρχία είσαι ακριβώς;

Bech είπε...

Στο "ο ελληνικός λαός δεν έχει μνήμη, έχει μόνο φαντασία. Κι όταν δεν έχει φαντασία, έχει τηλεόραση προσθέτω εγώ." σηκώθηκα και χειροκρότησα.

Ανώνυμος είπε...

mallon dn exeis idea omws apo marketing!!ma ideaaaa!!! katarxin iparxoun tetoia xaria na eisai sigouros!!! ti s fanike periergo to gaidouraki?? h to tasoula?? kala gia to marketing pou eipes bariemai na sou grapsw kai apantisw opote kane mia ereuna monos s!! an pali dn mporeis .. rwta me tha kanw ta @rxidi@ m petra kai tha sou ta grapsw analitika...

Ανώνυμος είπε...

Το γερίλα μάρκετινγκ τραβάει την κουβέρτα και αποκαλύπτει την ιδέα με την οποία τον παίζει αυτή τη στιγμή ο Έλληνας: δηλαδή, τι γαμώ που θα ήταν να γύρναγε στο χωριό του.

Δηλαδή η διαφήμιση έγινε επιτυχία επειδή δείχνει χωριό; Σιγά ρε Βιτγκεστάιν της ανάλυσης...

Και άλλες 200 που έγιναν επιτυχία χωρίς χωριό και «γερίλα», π.χ.: Αγαπούλας, Ομορφάντρας, Αριθμολόγος, ...

Ανώνυμος είπε...

σκατα στον Μποντριγιαρ

ακου κει, ντισνευλαντ παλιοκαιρισμου

Ανώνυμος είπε...

Πολύ λάιφστάιλ το χωριό σου, μήπως είναι στη Μύκονο; Γιατί και εγώ από χωριό είμαι και έχουμε και γαϊδούρια και Τασούλες και απ' όλα :P

Jason είπε...

Απίστευτα έξυπνη η προσέγγιση σου και το λογοπαίγνιο Γερίλα-Guerilla. Η στροφή στην παράδοση αποδεικνύει το πόσο πολυ ο Έλληνας μετάνιωσε τη φυγή του απο το χωριό για την αναζητηση του κινηματογραφικού τρόπου ζωής. Απλά τώρα θέλει να γυρίσει στην ασφάλεια και στο χωριό του πατέρα του, κρατώντας όμως τις ανέσεις και τα "καλά" της πόλης. Αυτό θέλει να σου περάσει σαν συναίσθημα η διαφήμιση και το πετυχαίνει με όπλο το "χιούμορ".

jOaaara είπε...

και μόνο το όνομα του blog τα σπάει!Άσε που διάβασα 1-2 post ακόμα και γελάω ακόμη. Η δε "ιδέα με την οποία τον παίζει αυτή τη στιγμή ο Έλληνας" tragic, but true και φυσικά μόνο στη ζωηρή του φαντασία οι συνθήκες διαβίωσης στη ελληνική ύπαιθρο θα φάνταζαν ιδανικές.

inksitucomix είπε...

Σεβασμός στον συντάκτη του κειμένου. Θα ήθελα του επισημάνω και μια άλλη σκοπιά πάνω στο θέμα:

Τελευταία παρατηρείται και μια έντονη αναβίωση μιας αντιδραστικότητας παλαιάς κοπής που σερβίρεται στο ίδιο πιάτο με το γερίλα μάρκετινγκ, ή έστω στο ίδιο μενού. Μιλάω για διαφημίσεις όπως τις παρακάτω που έγιναν σχετικά πρόσφατα, μέσα σε περίοδο 6 μηνων ή λιγότερο:

Διαφήμιση μύθος, ραδιοφωνική μόνο, νομίζω:Παρέα χαιρεται με τον μέλλοντα πατέρα. -Ο γιός μου θα παίξει στην μπαρτσελόνα. -Και αν είναι κόρη; -Σιωπή-... -Ε, δεν θα παίξει στην μπαρτσελόνα!

Νεοσετ: Ένας τυπάκος μιλάει πίσω από κλειστή πόρτα (προφανώς μιλάει στην θυμωμένη γυναίκα του ή την κόρη του) με δίσκο στα χέρια του με πρωϊνό. Την παρακαλάει να συζητήσουν, με τρόπο που να δίνεται σαφής έμφαση στο ότι είναι "φλώρος", δηλώνοντας ότι θα σεβαστεί ό,τι πει καθώς και το δικαίωμα να μην του μιλήσει... Επωδός: «Εμείς οι Έλληνες ΔΕΝ είμαστε έτσι!» (δλδ πώς είμαστε;;;;)

Διαφήμιση της οτέ τιβι: Γυναίκα ημίγυμνη στο κρεββάτι με έναν τύπο ρωτάει αν ξέρεις πώς είναι να κοιμάσαι με τον άντρα της κολητής σου. Εσύ? «τώρα η ψυχαγωγία είναι εμπειρία για όλους»

Διαφήμιση οτε Πατέρας με μπαλτά τραγουδάει όπερα ότι θα καθαρίσει αυτον που πήδηξε την κόρη του.

Θέλω να καταλήξω ότι παλιές ξεπερασμένες συμπεριφορές, ξεπερασμένες αποκλειστικά και μόνο για να ευνοήσουν την διάχυση της εμπορευματοποίησης, φυσικά, επανενσκύπτουν λες και ζούμε την εποχή της "πρωταρχικής συσσώρευσης του κεφαλαίου" όπου η εξουσιαστική βία έπρεπε πρώτα και κύρια να διαφθείρει τις κοινοτικές σχέσεις αποξενώνοντας τον άντρα από την γυναίκα και το παιδί(η γυναίκα είναι πουτάνα μάγισσα, το παιδί ηλίθιο).

Δεν παρακολουθώ πολύ τηλεόραση με κόστος το να μην παρακολουθώ ικανοποιητικά τις παλαιονέες νευρώσεις που επαναπροωθούνται, αλλά νομίζω ότι εσύ, συντάκτη μπορείς αν θέλεις να το κάνεις καλύτερα, και να κάνεις κάτι περισσότερο από μένα, γι' αυτό άλλωστε και σου γράφω αυτά τα λίγα.

Μερσί.

el βετόψυχος είπε...

Για αυτό το σχόλιο:

"Δηλαδή η διαφήμιση έγινε επιτυχία επειδή δείχνει χωριό; Σιγά ρε Βιτγκεστάιν της ανάλυσης...
Και άλλες 200 που έγιναν επιτυχία χωρίς χωριό και «γερίλα», π.χ.: Αγαπούλας, Ομορφάντρας, Αριθμολόγος, ..."

Μην τα τσουβαλιάζεις όλα. Εμένα, ας πούμε ο Ομορφάντρας μου άρεσε, αλλά αυτή με τους βλάχους και τις μπάρες καθόλου, ακριβώς για τους λόγους που αναφέρονται σε αυτό το post. Δεν είναι όλες οι επιτυχημένες διαφημίσεις αποτέλεσμα του "γερίλα" μάρκετινγκ, αλλά αυτή η τάση στο μάρκετινγκ είναι εύκολα αντιληπτή τον τελευταίο καιρό. Επίσης, αηδιαστικές είναι και οι διαφημίσεις που αναφέρει ο/η inksitucomix, πολλές από τις οποίες έχω δει και νομίζω σκοπεύουν στο να βοηθήσουν το ξύπνημα συντηρητικών ενστίκτων, γιατί στη "βράση κολλάει το σίδερο" και πρέπει να συμβιβαστούμε κατά το δυνατόν ευκολότερα με τις νέες συνθήκες που θα μας "φορέσουν".

top