Σακελλάριε/Γιαννακόπουλε: Θα Φτύσω Στους Τάφους Σας

Είναι άραγε μία από αυτές τις "the whole world's gone crazy" μέρες;


"Ο σύγχρονος Ηλίας δεν έχει σκηνοθετικό βλέμμα, επειδή, πολύ απλά, δεν χρειάζεται να έχει", γράφει ο Ζουμπουλάκης. Μήπως επίσης δεν έχει σκηνοθετικό βλέμμα επειδή συνελήφθη ως ιδέα, στήθηκε, γυρίστηκε, μονταρίστηκε και κυκλοφόρησε μέσα σε 2,5 μήνες;

Γιατρέ,
είναι δυνατόν να είναι όλοι εκστασιασμένοι με τον "Ηλία του 16ου 2008"; "Άχρωμη, άγευστη, αμήχανη και εντελώς απρόσωπη η σκηνοθεσία του Νίκου Ζαπατίνα. Και τι μ΄ αυτό; Απλώς το παλικάρι έχασε μεγίστη ευκαιρία να υπογράψει αριστούργημα μοναδικό. Παρ΄ όλα αυτά, τα γέλια από το δεύτερο ημίχρονο και μετά σε κάνουν να κυλιέσαι στο πάτωμα και να κινδυνεύεις να πάθεις έμφραγμα από τα κακαρίσματα τα πολλά", ο Δανίκας. "Παρά τρίχα αριστούργημα μοναδικό" μάγκα, όχι μαλακίες.

Το δε Έθνος, αντιδρά όπως θα όφειλε καθένας να αντιδράσει μπροστά σε ένα μεγάλο έργο τέχνης -αποκωδικοποιώντας, δηλαδή, τις κρίσιμες κοινωνιολογικές προβληματικές που θέτει: "Σε μια εποχή γενικής παρακμής, το ριμέικ της δημοφιλούς κωμωδίας του Αλέκου Σακελλάριου, συμβαδίζει με την επικαιρότητα στήνοντας αυτί στο χρηματοοικονομικό βάσανο του σύγχρονου Ελληνα".


... εεεερμ, όχι. Ειλικρινά: όχι. Πως είναι δυνατόν ούτε ένας, σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες, να μη στράβωσε με αυτή την ταινία; Πως γίνεται ούτε ένας να μη θυμάται πως μπήκε σε αυτή τη δουλειά ακριβώς για να μην επιτρέπει να κάνουν εισιτήρια κάτι τέτοιες ταινίες; Πρόκειται άραγε για τέτοιο υπνωτιστικό αριστούργημα, που ο θεατής παραβλέπει το ότι δεν είναι καν ταινία;

Και, αν όλοι οι παραπάνω επαγγελματίες κριτικοί έχουν δίκιο, πώς γίνεται να σχηματίζω τόσο αντίθετη άποψη βλέποντας το τρέιλερ;




Δεν ειρωνεύομαι. Σοκάρομαι. Και νιώθω πως σήμερα, με την κυκλοφορία αυτής της ταινίας και την αντιμετώπισή της από τον mainstream Τύπο, βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας τον βουβό βιασμό τόσο του ελληνικού Σινεμά, όσο και του ελληνικού Τύπου.



Από τότε που κυκλοφόρησε η Πολίτικη Κουζίνα και ξεκίνησε το "Ελληνικό Σινεμά 2.0", η συνταγή είναι δεδομένη: δώσε χλιαρή νοσταλγία στο θεατή, ή/και τηλεοπτικούς ηθοποιούς να παίζουν με τηλεοπτικό τρόπο -και μάζεψε την μπάνκα στο μέρος σου. Μα, τουλάχιστον, οι κλιμακτηριακές οιμωγές για τα γιουβαρλάκια των Χαμένων Πατρίδων... ήταν ταινία. Η Κουζίνα είχε μπάτζετ, εξωτερικά γυρίσματα, φωτογραφία με άποψη, μοντάζ, ακριβό καστ... είχε έστω σενάριο που κάποιος έκατσε και το ΄γραψε, διάβολε. Το ριμέικ του "Ηλία του 16ου", με κάνει να θυμάμαι με γλυκιά νοσταλγία την εποχή που έκραζα τη "γλυκιά νοσταλγία" τής Πολίτικης Κουζίνας.

Επειδή αυτό που βλέπω εγω στο τρέιλερ είναι αισθητική επιπέδου σχολικής παράστασης, αυτολεξεί σενάριο που επαναλαμβάνει κάτι που ήταν προϊόν αυτοσχεδιασμού (αν το καλοσκεφτείς αυτό, θα σου γαμήσει το κεφάλι) και, κυρίως, όλα όσα πάνε στραβά στο ελληνικό σινεμά συμπυκνωμένα.

Επειδή στην Ελλάδα επικρατεί απόλυτο κινηματογραφικό κενό, επειδή θα 'πρεπε να το φέρουμε πολύ πιο βαρέως αυτό, και επειδή φτάσαμε εδώ εξαιτίας οποιουδήποτε το όνομά του αναφέρεται στα credits τού "Ηλία". Επειδή αυτό το πράγμα μπορεί να έχει ηθοποιούς και κάμερες, να αποθηκεύεται σε φιλμ και να παίζεται σε κινηματογράφους, να φέρει δηλαδή όλα τα χαρακτηριστικά αυτού που αποκαλούμε "ταινία"... μα δεν είναι ταινία, πώς το λένε;

Θελω να πω, ό,τι και να γράψει κάποιος κριτικός, θα με βρει εκ των προτέρων αντίθετο και μόνο λόγω που την αντιμετωπίζει ως ταινία. Όταν κάτι θέλει λιγότερο χρόνο για να γυριστεί και από τις βιντεοταινίες του Ταμτάκου, δεν είναι ταινία: είναι αρπαχτή. Και ούτε καν καμία από αυτές τις ανώδυνες, συγχωρήσιμες αρπαχτές. Επειδή εδώ, στήνοντας μια κάμερα απέναντι σε πέντε ατάκες που δεν είναι καν δικές τους, οι στ'-αρχίδια-μου-σας-γράφω παραγωγοί παρουσιάζουν κάτι που θα ανοίξει σε δικά τους μούλτιπλεξ, με brainwashing κάλυψη από τα ΜΜΕ και (ρεαλιστικές) προσδοκίες για τουλάχιστον μισό εκατομμύριο εισιτήρια.

Επειδή κάθε φορά που καταπίνουμε ένα απροκάλυπτο "ό,τι φάμε κι ό,τι πιούμε", είμαστε μιθριδατικά έτοιμοι για το επόμενο, ακόμα πιο χυδαίο.

Δεν γίνεται να είναι αυτός ο ελληνικός κινηματογράφος των 00s -και οι κριτικοί να είναι ικανοποιημένοι με την πάρτη του. Δεν γίνεται να συμπεριφερόμαστε όλοι λες και μια σχηματική, χαριτωμένη πενηντάχρονη ηθογραφία μπορεί να έχει έστω και ελάχιστο λόγο ύπαρξης σήμερα. Όταν το δελτίο τύπου τής ταινίας λέει πως "τελικά, όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα ίδια μένουν" δεν είναι ούτε γεροντίστικο, ούτε αντιδραστικό, ούτε τοξικά στερεότυπο. Είναι όλα τα παραπάνω, χωρίς να τα εννοεί κιόλας. Δεν γίνεται να μην έχεις υπ' όψιν σου πόσο έχει αλλάξει η ελληνική κοινωνία από τότε. Και ως Odeon, χέστηκες για τις κοινωνιολογικές μεταμορφώσεις. Παίζεις ανεύθυνα με τον μαζικό συντηρητισμό για να βγάλεις φράγκα, οπότε shut your fucking mouth.

Είναι προσβλητικό αυτό το πράγμα. Οι περισσότερες κριτικές, ψάχνοντας κάτι καλό να πουν, εκθειάζουν την "αριστουργηματική" ερμηνεία του Φιλιππίδη. Και ρωτάω τώρα εγώ. Είναι δυνατόν η μπαλαφαρέ μανιερα να θεωρείται έστω ερμηνεία εν έτει 2008; Μαλάκα, σοβαρά μιλάω. Όταν ο Χατζηχρήστος έπαιζε σε κάθε ταινία τον ρόλο τού "Χατζηχρήστου" πριν 50 χρόνια, ήταν μη σου πω και avant-garde για την πλειστόκαινο εποχή του. Όταν όμως κάνει το ίδιο σήμερα ο Φιλιππίδης (και αποθεώνεται για αυτό, αντί να τού παίρνουν την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος), είναι σαν να συμφωνούμε όλοι πως τίποτα άξιο λόγου δεν συνέβη στο σινεμά από τον Χατζηχρήστο ως σήμερα.

Γιατί στον πούτσο να γυριστεί αυτή ταινία; Γιατί να γυριστεί μια ταινία χωρίς καμία καλλιτεχνική προσδοκία από πίσω της, χωρίς ούτε μια λέξη διαφορετική από μια ήδη υπάρχουσα ταινία; Οι πιθανές απαντήσεις που μου έρχονται στο μυαλό είναι τρεις:

α) για τα εύκολα φράγκα

β) για τα εύκολα φράγκα

γ) για να δούμε πού είναι διατεθειμένος να φτάσει ο ελληνικός Τύπος, προκειμένου να υποκριθεί πως κανένα corporate δάχτυλο δεν βρίσκεται βαθιά στον κώλο του.



Ούτε συνομωσίες βλέπω, ούτε υποννοώ τίποτα για τους κριτικούς που αναφέρω παραπάνω. Αυτό που βλέπω, είναι ένα φάντασμα να πλανάται πάνω από τις εγχώριες εφημερίδες. Επειδή ο "Ηλίας Reloaded" δεν είναι καθόλου τυχαία ταινία. Αντιθέτως, είναι το μεγάλο φετινό εισπρακτικό στοίχημα της εταιρίας που έχει αποδείξει (εμπρακτότατα) πως δεν επιτρέπει σε κανέναν να παίζει με τα μεγάλα εισπρακτικά της στοιχήματα. Ος γνωστόν, όποιος τόλμησε στο παρελθόν να επισημάνει αυτονόητα πράγματα για σκουπιδιάρικες παραγωγές της Odeon, βρέθηκε τσιμεντωμένος. Το αφεντικό της συγκεκριμένης εταιρίας έχει προλάβει ήδη να κατουρήσει την περιοχή που του ανήκει, με μεγαλειώδη νταβατζιλίκια στο ενεργητικό του. Αν μη τι άλλο, πρόκειται για τον άνθρωπο που έδειξε τα όρια της χιλιοτραγουδισμένης "free-press επανάστασης", κόβωντας τις διαφημίσεις από την Athens Voice ώσπου να απολυθεί αυτός που δεν του έκανε καλές κριτικές (και αφού τον απέλυσαν, λίγο καιρό ακόμα διαφημίσεις γιοκ, για παραδειγματισμό).

Και μετά το ξανάκανε, απαιτώντας 250.000 ευρώ από τον Ζουμπουλάκη όταν εκείνος είχε την αφροσύνη να παρατηρήσει πως "παιδιά, έχει ξεφύγει το πράμα". Ρίξε μια ματία στο επίμαχο κείμενο αν δεν το έχεις υπ' όψιν σου. Ήταν το τελευταίο που δημοσιεύτηκε στον εγχώριο Τύπο, πριν αρχίσει η εποχή που οι κιν/φικοί κριτικοί ξύπναγαν με κομμένα κεφάλια αλόγου στο κρεβάτι τους.

Επαναλαμβάνω: ούτε ξέρω, ούτε υπαινίσσομαι πως οι κριτικές που παραθέτω είναι ένα μαζικό κο-κο-κο απέναντι στην παραγωγό εταιρία. Αυτό όμως που μυρίζω στον αέρα είναι πως, όταν μια ταινία με εμφανή ελαττώματα παίρνει Τσαουσεσκικό ποσοστό αποδοχής από το σύνολο των κριτικών, μια κάποια τρομοκρατία πρέπει να παίζει από πίσω. Δε μας έφταναν δηλαδή τα PRίστικα κολλητιλίκια και οι "χορηγίες επικοινωνίας"... τώρα έχουμε και την Κομαντατούρ να γυρνάει στις εφημερίδες και να κοιτάει πάνω από τον ώμο των δημοσιογράφων τι γράφουν.

Υποψιάζομαι πως η ακριβέστερη κριτική για την ταινία έχει ήδη ειπωθεί, εδώ και δεκαετίες, και μάλιστα από τα πιο αρμόδια χείλη: εμείς αυτούς στο χωριό τους πνίγουμε στο νεροχύτη, για να μη χαλάσει η ράτσα.